آموزش بوم مدل کسب و کار

اگر ایده کسبوکار جدیدی دارید، اما نمیدانید چگونه آن را پیادهسازی کنید؛ اگر میخواهید مدل کسبوکار خود را بهبود دهید یا در حال نوشتن بیزنس پلن خود هستید، اما گیج و سردرگم شدهاید، بوم مدل کسبوکار مشکل شما را حل میکند. در این مقاله به آموزش بوم مدل کسبوکار، اهمیت آن و مراحل ایجاد یک بیزینس مدل میپردازیم.
بوم مدل کسب و کار (BMC) یک ابزار کارآفرینی است که شما را قادر میسازد مدل کسب و کار خود را تجسم، طراحی و دوباره خلق کنید. این ابزار توسط نظریهپرداز تجاری و نویسنده سوئیسی الکساندر اوستروالدر توسعه داده شد. در واقع، بوم مدل کسب و کار یک ابزار مدیریت استراتژیک برای تعریف سریع و آسان یک ایده یا مفهوم تجاری است و آموزش بوم مدل کسب و کار برای هر فردی که میخواهد وارد دنیای تجارت شود، الزامی است.
بوم مدل کسب و کار صرفاً طرحی است که توضیح میدهد چگونه یک کسب و کار قصد کسب درآمد دارد. این مدل توضیح میدهد که پایگاه مشتری شما شامل چه کسانی است و چگونه میتوانید به آنها ارزش ارائه دهید. همچنین جزئیات مربوط به تامین مالی را در اختیار شما قرار داده و به شما امکان میدهد اجزای مختلف ذکرشده را در یک صفحه تعریف کنید.
بوم مدل کسب و کار یک سند تک صفحهای است که 9 بخش یا بلوک دارد و هر بلوک یک عنصر اساسی تجارت را نشان میدهد. این مدل در مقایسه با طرح کسب و کار سنتی که شامل چند صفحه مختلف است، روشی بسیار سادهتر برای درک عناصر اصلی مختلف یک کسب و کار است. 9 بلوکی که در بوم مدل کسب و کار در نظر گرفته میشود، عبارتاند از:
در آموزش بوم مدل کسب و کار باید تمام قسمتهای فوق را پر کنید. یک سمت بوم بر روی مشتری یا بازار یعنی عوامل خارجی که تحت کنترل شما نیستند، تمرکز دارد و سمت دیگر بر روی بیزینس یعنی عوامل داخلی که بیشتر تحت کنترل شما هستند، تمرکز میکند. در وسط، ارزش پیشنهادی را دارید که مبادله ارزش بین کسب و کار شما و مشتریان را نشان میدهد.
بسیاری از کارآفرینان تازهکار و کسب وکارهای کوچک در شروع کار آنقدر مشغول تلاش برای حفظ بقای خود هستند که زمان کمی را صرف برنامهریزی میکنند و وقتی سعی میکنند برنامهریزی کنند، اغلب گیج میشوند و نمیدانند از کجا شروع کنند. آموزش بوم مدل کسب و کار یک چارچوب کلی برای توسعه استراتژی تجاری ایجاد میکند. دلایل اصلی لزوم داشتن بوم مدل کسب و کار عبارتاند از:
بیزینس مدل و بیزینس پلن هر دو عناصر کلیدی برای توسعه، رشد و موفقیت یک سازمان و تصمیمگیریهای مهم آن هستند. طرح کسب و کار سندی است که استراتژی سازمان و عملکرد مالی مورد انتظار برای سالهای آینده را شرح میدهد. معمولاً مؤسسات وامدهنده، بانکها و سرمایهگذاران باید ثابت کنند که یک کسب و کار برنامهای برای سودآوری دارد. یک طرح تجاری توسعه یافته نقشهای را برای بازاریابی، برنامهریزی مالی و عملیات اجرایی ارائه میکند.
یک مدل کسب و کار توصیف میکند که چگونه یک سازمان در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی یا سایر زمینهها ارزش ایجاد میکند، ارزش ارائه میدهد و ارزش به دست میآورد. مدلهای کسبوکار به شما کمک میکنند تا استراتژیهایی برای جذب مشتری، جذب استعداد، شرکای کلیدی و توسعه کسبوکار ایجاد کنید. حال که در مورد بوم مدل کسب و کار و اهمیت آن دانستید، در ادامه به آموزش بوم مدل کسب و کار و نحوه ایجاد آن میپردازیم.
در بوم مدل کسبوکار 9 باکس وجود دارد که عبارتند از: ارزش پیشنهادی مشتری، بخشهای مشتری، کانالها، روابط با مشتری، جریانهای درآمدی، منابع کلیدی، شرکای کلیدی، فعالیتهای کلیدی و ساختار هزینه.
برای پر کردن بوم مدل کسب و کار، باید در مورد هر یک از عناصر فوق، طوفان فکری راه بیندازید و تحقیق انجام دهید. دادههایی که جمعآوری میکنید را میتوانید در بخشهای مربوطه در بوم وارد کنید. در ادامه نکات مهمی را که هنگام پرکردن بخشهای فوق باید در نظر بگیرید، توضیح میدهیم و به آموزش بوم مدل کسب و کار میپردازیم.
مشتریان، افراد یا شرکتهایی هستند که میخواهید محصول یا خدمات خود را به آنها بفروشید. تقسیمبندی مشتریان بر اساس شباهتهایی مانند منطقه جغرافیایی، جنسیت، سن، رفتارها، علایق و غیره به شما این فرصت را میدهد که بهطور خاص با سفارشی کردن راه حلی که به آنها ارائه میدهید، به نیازهای آنها پاسخ بهتری دهید.
پس از تجزیه و تحلیل کامل بخشهای مشتریان خود میتوانید تعیین کنید که باید به چه کسانی خدمت ارائه کنید و چه کسانی را نادیده بگیرید. سپس برای هر یک از بخشهای انتخابی مشتری، پرسونای مشتری را ایجاد کنید. بخشهای مختلفی از مشتریان را مدل میتواند مورد هدف قرار دهد و این بخشها عبارتاند از:
در این بخش از آموزش بوم مدل کسب و کار باید نوع رابطهای که با هر یک از بخشهای مشتریان خود خواهید داشت یا نحوه تعامل با آنها را در طول سفر مشتری تعیین کنید. چندین نوع ارتباط با مشتری وجود دارد:
از طریق نقشه سفر مشتری میتوانید نوع رابطه مشتری را با شرکت خود درک کنید. با درک نوع رابطه مشتری میتوانید مراحل مختلفی را که مشتریان شما در تعامل با شرکت شما طی میکنند، شناسایی کرده و درک کنید که چگونه مشتریان خود را به دست آورید، حفظ کنید و رشد دهید.
این قسمت مشخص میکند که چگونه شرکت شما با مشتریان ارتباط برقرار میکند. در واقع، کانالها نقاط تماسی هستند که به مشتریان شما اجازه میدهند با شرکت ارتباط برقرار کنند. کانالها در افزایش آگاهی مشتریان از محصول یا خدمات شما و ارائه ارزشهای پیشنهادی شما به آنها نقش مهمی دارند. همچنین میتوان از کانالها برای خرید محصولات یا خدمات و ارائه پشتیبانی پس از خرید استفاده کرد. دو نوع کانال وجود دارد که دانستن آنها در آموزش بوم مدل کسب و کار مهم است:
جریانهای درآمدی منابعی هستند که یک شرکت از طریق فروش محصول یا خدمات خود به مشتریان، درآمد کسب میکند. در این بلوک باید توضیح دهید که چگونه از ارزشهای پیشنهادی خود درآمد کسب خواهید کرد. یک جریان درآمدی میتواند به یکی از مدلهای درآمد زیر تعلق داشته باشد:
راههای مختلفی وجود دارد که میتوانید از آنها درآمد کسب کنید:
فعالیتها یا وظایفی که برای تحقق هدف تجاری شما باید انجام شود چیست؟ در این بخش، شما باید تمام فعالیتهای کلیدی را که باید انجام دهید تا مدل کسبوکارتان عملی شود، فهرست کنید. این فعالیتهای کلیدی باید بر تحقق ارزش پیشنهادی، دستیابی به بخشهای مشتری و حفظ روابط با مشتری و ایجاد درآمد متمرکز شوند. 3 دسته فعالیت کلیدی وجود دارد که در آموزش بوم مدل کسب و کار باید در مورد آنها بدانید:
در این بلوک باید فهرستی از منابع کلیدی یا ورودیهای اصلی را برای انجام فعالیتهای اصلی خود به منظور ایجاد ارزش پیشنهادی خود فهرست کنید. انواع مختلفی از منابع کلیدی وجود دارد که عبارتاند از:
شرکای کلیدی، شرکتها یا تامینکنندگان خارجی هستند که به شما در انجام فعالیتهای کلیدی کمک میکنند. این مشارکتها به منظور کاهش ریسک و به دست آوردن منابع ایجاد میشوند. انواع مشارکتها عبارتاند از:
در این بلوک، تمام هزینههای مرتبط با راهاندازی مدل کسب و کار خود را شناسایی میکنید. شما باید روی ارزیابی هزینه ایجاد و ارائه پیشنهادهای ارزشی خود، ایجاد جریانهای درآمد و حفظ روابط با مشتری تمرکز کنید. هنگامیکه منابع، فعالیتها و شرکای کلیدی خود را تعریف کردید، انجام این کار آسانتر خواهد بود. کسبوکارها میتوانند هزینه محور (تمرکز روی به حداقل رساندن هزینهها در صورت امکان) یا ارزش محور (تمرکز بر ارائه حداکثر ارزش به مشتری) باشند. توجه به ساختار هزینه در آموزش بوم مدل کسب و کار بسیار مهم است.
این بلوک در قلب بوم مدل کسب و کار قرار دارد و نشاندهنده راه حل منحصر به فرد شما (محصول یا خدمات) برای مشکلی است که بخش مشتری با آن مواجه است یا برای بخش مشتری ارزش ایجاد میکند. ارزش پیشنهادی باید منحصر به فرد بوده یا با ارزش پیشنهادی رقبای شما متفاوت باشد. اگر محصول جدیدی ارائه میکنید، باید نوآورانه باشد و اگر محصولی را ارائه میدهید که از قبل در بازار وجود دارد، باید با خصوصیات و ویژگیهای جدید متمایز شود. ارزش پیشنهادی میتواند کمی (قیمت و سرعت خدمات) یا کیفی (تجربه یا طراحی مشتری) باشد.
سخن پایانی
آموزش بوم مدل کسب و کار برای هرکس که میخواهد کسب و کار جدیدی راه بیندازد، ضروری است. بوم مدل کسب و کار یک ابزار تجاری است که وقتی میخواهید یک کسب و کار جدید راهاندازی کنید یا کسب و کار خود را رشد دهید، برای تجسم تمام اجزای سازنده، از جمله مشتریان، مسیر رسیدن به بازار، پیشنهاد ارزش، امور مالی و غیره استفاده میشود. بوم مدل کسب و کار یک راهنمای استراتژیک مفید برای توسعه هر کسب و کاری است و برای رسیدن به موفقیت یک ابزار بسیار قدرتمند است.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید و کاربردی باشد. اگر تمایل به یادگیری بوم مدل کسبوکار دارید میتونید دوره آموزشی مدل کسب و کار را با تدریس آقای مانوئل اوهانجانیانس از آکادمی منظم تهیه کنید.
نظرات کاربران